کتاب Linux notes for professionals

این کتاب با یک مقدمه به مباحث شروع کار با لینوکس آغاز می‌شود. در این قسمت، به مباحث ابتدایی مانند میانبرها، مدیریت فایل، جستجو، ابزارهای مفید، مشاهده جزئیات فایل و برنامه‌های Hello World پرداخته می‌شود.

در ادامه، نحوه استفاده از دستورات اساسی مانند ls، cp، mv، rm، cat، head، tail، grep و همچنین عبارات منظم برای جستجو آموزش داده می‌شود. همچنین مباحث پایه مانند ایجاد، حذف، جابجایی، کپی و ادغام فایل‌ها نیز به تفصیل توضیح داده می‌شوند. در این قسمت، نحوه دریافت جزئیات فایل و دایرکتوری مانند اندازه، مجوزها و مالکیت نیز به تصویر کشیده می‌شود.

در فصل بعدی، به تشخیص جزئیات مربوط به توزیع لینوکس خود با استفاده از دستوراتی مانند uname، hostname و lsb_release می‌پردازد. در اینجا نمونه‌هایی برای توزیع‌های دبیان/اوبونتو، RHEL/CentOS/Fedora و دیگر توزیع‌های مبتنی بر systemd ارائه شده است.

سپس به نحوه دریافت جزئیات در مورد هسته لینوکسی در حال اجرا با استفاده از دستورات uname و /proc/version می‌پردازد. در این قسمت، راه‌های تغییر پیش‌فرض شل نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. ابزارهای پایه شل مانند echo، printf، date، whoami و tty با مثال‌ها توضیح داده می‌شوند. همچنین، مراحل ایجاد تخصیص‌ها و توابع سفارشی نیز توضیح داده می‌شوند.

در این کتاب، به بررسی مصرف دیسک با استفاده از دستورات du و df پرداخته شده است. همچنین، ابزارهایی مانند ncdu و baobab برای تجزیه و تحلیل گرافیکی مصرف دیسک نیز معرفی شده‌اند. در ادامه، رصد مصرف CPU، حافظه، شبکه و ورود/خروج دیسک با استفاده از دستوراتی مانند top، htop، lsof، iostat و vmstat به تفصیل توضیح داده می‌شود. همچنین، نحوه بدست آوردن اطلاعات سخت‌افزار/CPU با استفاده از ابزارهای lscpu، lshw و dmidecode نیز آموزش داده می‌شود.

دستور ls نیز به‌طور دقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد و گزینه‌ها و قالب‌بندی‌های مختلف آن توضیح داده می‌شوند. همچنین، در مورد فشرده‌سازی و بایگانی فایل‌ها با استفاده از دستور tar به تفصیل پرداخته می‌شود. این شامل مواردی مانند فشرده‌سازی پوشه‌ها، لیست کردن محتوا، استثناء فایل‌ها/پوشه‌ها، استخراج بایگانی و سایر جزئیات است.

همچنین، در این کتاب به موضوعاتی مانند مدیریت خدمات، پیکربندی کاربران و گروه‌ها در لینوکس پرداخته شده است. در این قسمت، نحوه افزودن، ویرایش و حذف کاربران و گروه‌ها با استفاده از دستورات useradd، usermod، userdel و passwd توضیح داده می‌شود.

همچنین، نصب مجموعه نرم‌افزاری LAMP (Linux، Apache، MySQL، PHP/Python) برای توزیع‌های مختلف لینوکس مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین، ابزار tee برای نوشتن خروجی به فایل‌ها و stdout توضیح داده می‌شود.

در این کتاب به پیکربندی سرورها و مشتریان SSH نیز پرداخته شده است. در این قسمت، نحوه ورود بدون نیاز به رمز عبور با استفاده از جفت‌های کلیدی توضیح داده می‌شود. همچنین، استفاده از دستور SCP برای انتقال امن فایل‌ها از راه دور نیز معرفی شده‌است. همچنین، نحوه استفاده از ابزار رمزنگاری GPG برای تولید کلیدها و صادر کردن کلیدهای عمومی به تصویر کشیده می‌شود.

همچنین، پیکربندی شبکه با استفاده از دستوراتی مانند ip، route، host و hostname به تفصیل توضیح داده شده است. ابزارهایی مانند dig و nslookup برای جستجوی DNS نیز مورد بررسی قرار گرفته‌اند. همچنین، نحوه پیکربندی رابط‌های شبکه با استفاده از دستور ifconfig نیز نمایش داده می‌شود.

کتاب به معرفی اجمالی از مدیریت فایل Midnight Commander و میانبرهای آن می‌پردازد. همچنین، نحوه chrooting به دایرکتوری‌های ریشه جدید نیز توضیح داده شده است. همچنین، مدیران بسته‌های معمولی مانند apt، pacman، yum و dnf با مثال‌هایی از نصب، حذف و به‌روزرسانی بسته‌ها پوشش داده شده‌اند.

در آخرین فصل این کتاب، نحوه کامپایل کردن هسته لینوکس از منبع اصلی در یک سیستم اوبونتو مورد آموزش قرار می‌گیرد. در اینجا مراحل پیش‌نیاز، دانلود منابع، پیکربندی و کامپایل کردن به تفصیل توضیح داده می‌شوند.

به طور کلی، این کتاب گستره‌ای از موضوعات مرتبط با مدیریت و ابزارهای لینوکس را پوشش می‌دهد. تمرکز اصلی این کتاب بر تجربیات عملی برای کاربران جدید لینوکس است تا با شروع یادگیری و مسلط شدن بر وظایف روزمره مانند مدیریت فایل، اطلاعات سیستم، پیکربندی شبکه، مدیریت بسته‌ها، ذخیره‌سازی، پردازش‌ها، حساب‌های کاربری، اسکریپت‌نویسی و اتوماسیون آشنا شوند.

Powered by Froala Editor